Układanie puzzli stanowi nie tylko wspaniałą, relaksującą zabawę oraz sposobność do spędzania wolnego czasu z najbliższymi. Czynność ta korzystnie wpływa na zdolności intelektualne osób w każdym wieku. Choć najbardziej oczywiste jest korzystne oddziaływanie układanek na rozwój umysłowy dziecka, również dorośli oraz seniorzy mogą dzięki nim zadbać o swoje mózgi.
Puzzle stanowią jedną z najlepszych zabawek dla rozwijającego się dziecka. Nawet najprostsze układanki zmuszają dziecko do planowania i przewidywania skutków swoich działań. Uczy to od najmłodszych lat logicznego rozumowania oraz kształtuje umiejętność rozwiązywania problemów. Składanie i rozkładanie elementów w naturalny sposób sprzyja udoskonalaniu zdolności syntezy i analizy. Maluchy uczą się rozpoznawać i interpretować kształty oraz kolory, intensywnie rozwijają wyobraźnię przestrzenną.
Obok zdolności czysto intelektualnych puzzle wspomagają także rozwój motoryki; chwytanie poszczególnych elementów oraz ich dopasowywanie bez burzenia już ułożonej części wymaga od dziecka precyzyjnych ruchów dłoni. Ćwiczona jest także koordynacja wzrokowo-ruchowa, czyli łączenie tego, co oczy widzą, z tym, co wykonują ręce.
Puzzle od najmłodszych lat uczą logicznego rozumowania oraz kształtują umiejętność rozwiązywania problemów.
Dla najmłodszych szczególnie polecane są specjalnie opracowywane puzzle edukacyjne, które poprzez zabawę wprowadzają w świat liter, liczb i wielu innych zagadnień. Ponieważ taka forma nauki zawiera element rozrywki, mały uczeń często nawet nie zauważy, że mimochodem się uczy (co zazwyczaj nie jest ulubioną czynnością dzieci).
Puzzle potrafią także budować pewność siebie dziecka – stopniowo potrafi ono radzić sobie z trudniejszymi zadaniami i nabiera wiary we własne możliwości. Odniesione sukcesy mobilizują do podejmowania nowych wyzwań. Z kolei trudności w dopasowaniu elementu uczą malucha radzić sobie z uczuciem frustracji i kształtują cierpliwość oraz wytrwałość. Aby nie doprowadzić do zniechęcenia dziecka, ważne jest przy tym, by puzzle były odpowiednio dobrane do jego wieku.
Układanie puzzli stanowi także doskonałe zajęcie grupowe – z rodzicami, rówieśnikami, rodzeństwem. Jest to okazja do rozwoju umiejętności społecznych, takich jak współdziałanie, negocjowanie czy kierowanie. Wspólna zabawa sprzyja budowaniu więzi międzyludzkich oraz stanowi w późniejszym życiu cenne wspomnienie z dzieciństwa.
Choć dorosłych miłośników puzzli jest bardzo wielu, nie wszyscy z nich zdają sobie sprawę z dobroczynnego wpływu tego hobby na ich zdolności intelektualne.
Układanie puzzli jest czynnością działającą pobudzająco na obie półkule mózgu. Lewa półkula, odpowiedzialna za logiczne myślenie i systematycznie rozwiązywanie problemów, dostrzega poszczególne elementy i stara się podzielić je na uporządkowane kategorie. Z kolei prawa półkula, będąca źródłem myślenia kreatywnego, intuicyjnie tworzy całość obrazu i na tej podstawie stara się dopasować elementy. Układanie puzzli pobudza zatem nie tylko pojedyncze szare komórki, ale także przyczynia się do tworzenia nowych powiązań między półkulami, zwiększając nasze zdolności rozumienia, zapamiętywania oraz uczenia się.
Aby rozwiązać łamigłówkę w postaci puzzli, musimy opracować określoną strategię działania (zob. strategie układania puzzli). Rozwija to naszą umiejętność logicznego myślenia, koncentracji oraz rozwiązywania problemów, korzystnie wpływając na zdolności umysłowe osób w każdym wieku.
Układanka zmusza mózg do przechowywania informacji o kolorach i kształtach elementów –poszukiwanie pasującej części wymaga zapamiętania, jak dana część wygląda lub powinna wyglądać. Powtarzalność tego procesu powoduje, że ćwiczona i jest pamięć krótkotrwała.
Warto także wiedzieć, że każdy mały „sukces” przy układaniu puzzli w postaci dopasowaniu danego elementu na swoje miejsce stymuluje produkcję dopaminy. Substancja ta, nazywana potocznie “hormonem nagrody”, odgrywa istotną rolę w powstawaniu uczucia euforii i zadowolenia.
Ponieważ puzzle działają jak stymulujące ćwiczenie dla mózgu, mogą one przyczynić się do opóźnienia procesu starzenia się tego organu. Podobnie jak aktywność fizyczna dla ciała, wymagające wysiłku myślowego układanki pozwalają zachować zdolność koncentracji, sprawną pamięć i bystry umysł do późnej starości.
Naukowcy i lekarze zalecają układanie puzzli jako jedną z czynności, która przyczynia się dla zmniejszenia ryzyka zapadnięcia na chorobę Alzheimera. Ponadto wykonywanie jej nawet parę minut dziennie wpływa korzystnie na podtrzymywanie sprawności manualnej u starszych osób.
English
Español
Português
Deutsch
Français
Pусский